ในยุคที่โลกแห่งความจริงและโลกไซเบอร์หลอมรวมกันอย่างแนบแน่น มนุษย์กำลังก้าวเข้าสู่ยุคของ “Society 5.0” — ยุคที่เทคโนโลยีล้ำสมัยอย่าง AI, หุ่นยนต์, IoT และ Big Data ไม่ได้เป็นแค่เครื่องมือ แต่กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวันและการพัฒนาสังคม
เวทีเสวนาในรายการ “คุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน EP.80” ได้จุดประกายแนวคิดสำคัญเกี่ยวกับการพัฒนาตนเองและชุมชนให้สอดรับกับการเปลี่ยนผ่านสู่ยุคสังคม 5.0 เพื่อความอยู่รอดอย่างยั่งยืนในโลกที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็ว
🌐 Society 5.0 คืออะไร?
Society 5.0 คือยุคที่ เทคโนโลยีขั้นสูงผสานกับชีวิตมนุษย์ เพื่อตอบสนองความต้องการเฉพาะบุคคล (Personalization at Scale) ไม่ว่าจะเป็นบริการที่ปรับแต่งได้เฉพาะบุคคล การใช้ AI วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพชีวิต หรือการพึ่งพาหุ่นยนต์ในงานบ้าน งานบริการ และการผลิต
แต่ในอีกมุมหนึ่ง ก็ต้องระวังกับภัยรูปแบบใหม่ เช่น Deepfake หรือการใช้ AI หลอกลวง ที่ทำให้โลกเสมือนกับโลกจริงแทบจะแยกไม่ออก
“โลก ณ ปัจจุบันเนี่ย มันแยกออกจะกันยาก ระหว่างเรื่องไหนที่เป็นของจริง หรือของเสมือนจริง”
🧠 พัฒนาตนให้รอดในยุค AI ด้วยโมเดล 3H (Head – Hand – Heart)
อ.บอล ศศิวัฒน์ หอยสังข์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ เสนอโมเดลการพัฒนาตนเองที่เข้าใจง่ายแต่ทรงพลัง
1. Head (ความคิด)
- Fail Fast Forward*: เรียนรู้ไว ล้มเร็ว ลุกไว
- Business First*: คิดเป็นระบบ เห็นภาพรวมและคุณค่าของสิ่งที่ทำ
2. Hand (การปฏิบัติ)
- Strength-based : ใช้จุดแข็งของตัวเองและทีมให้เกิดประโยชน์สูงสุด
- Learning Style : ปรับวิธีเรียนรู้ให้เหมาะกับตนเอง
3. Heart (หัวใจ/จิตวิญญาณ)
- Resilience : อดทน ฟื้นตัวไวในภาวะไม่แน่นอน
- Principle & Drive : ยึดหลักการ ไม่ทิ้งอุดมการณ์ พร้อมช่วยเหลือผู้อื่น
📚 โมเดล 70-20-10 : สูตรลับการเรียนรู้ยุคใหม่
“การเรียนรู้ที่แท้จริงเกิดจากการลงมือทำ ไม่ใช่แค่นั่งฟังหรืออ่านหนังสือ”
- 70% เรียนรู้จากการ ลงมือทำจริง
- 20% เรียนรู้จากการ แลกเปลี่ยนกับผู้อื่น
- 10% เรียนรู้จากการ เรียนในห้องเรียนหรือฟังบรรยาย
🏡 จากปัจเจกสู่ชุมชน : การประยุกต์ใช้ Society 5.0 อย่างยั่งยืน
🔹 ดิน น้ำ ลม ไฟ : ธรรมชาติของชุมชนที่สมดุล
- ดิน : รากเหง้า ภูมิปัญญาเดิม
- น้ำ : ความเย็นสบายและบริการ
- ลม : ความสัมพันธ์ บวร (บ้าน วัด โรงเรียน)
- ไฟ : ความทันสมัย นำเทคโนโลยีมาใช้พัฒนา
🔹 AI ช่วยชุมชนได้
AI ไม่ใช่แค่ของเมืองใหญ่—แต่สามารถช่วยวิเคราะห์ศักยภาพชุมชน เลือกแนวทางพัฒนาที่ตรงจุด เช่น การจัดลำดับความสำคัญของโครงการ หรือวางแผนพัฒนาท้องถิ่น
🔹 รวมพลังคนต่างรุ่น
การพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนเกิดขึ้นได้เมื่อ ภูมิปัญญารุ่นเก่า รวมพลังกับ เทคโนโลยีของคนรุ่นใหม่ แต่ละวัยมีจุดแข็งเฉพาะ และควรเรียนรู้จากกันและกัน
🔹 มหาวิทยาลัยชาวบ้าน
พื้นที่แห่งการเรียนรู้จากชุมชน สะสมองค์ความรู้ท้องถิ่นที่สถาบันการศึกษาอาจมองข้าม แต่เต็มไปด้วยพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง
❤️ ใจ คือรากฐานสำคัญของการพัฒนา
แม้โลกจะเข้าสู่ยุค AI เต็มรูปแบบ แต่สิ่งหนึ่งที่เทคโนโลยีไม่อาจแทนที่ได้คือ "หัวใจมนุษย์" ความรัก ความรู้สึก ความเห็นอกเห็นใจ คือคุณค่าที่แท้จริงในการอยู่ร่วมกัน
“AI ยังไงก็ไม่ได้...ฉันรักเธอแบบสุดๆ...อะไรที่อยู่ข้างในลึกๆ AI แทนไม่ได้”
🧘 Mindfulness Organization : ความสุขเริ่มต้นที่องค์กรและตนเอง
แนวคิดองค์กรที่นำธรรมะมาประยุกต์ใช้อย่างเป็นรูปธรรม เพื่อสร้างสมดุลระหว่างเป้าหมายการทำงานและความสุขของผู้คน เป็นรากฐานสำคัญขององค์กรในโลกสมัยใหม่
✨ บทสรุป : พัฒนา "ใจ" ให้ทันโลก
โลกเปลี่ยนเร็ว แต่ใจเราต้องนิ่ง มั่นคง และพร้อมปรับตัว การพัฒนาไม่ใช่แค่เรื่องเทคโนโลยี แต่ต้องเป็นการพัฒนาทั้ง *หัว* *มือ* และ *หัวใจ* ไปพร้อมกัน
อย่าลืมว่า...
“เมื่อเราไม่สามารถเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ได้ เราท้าทายมันด้วยการเปลี่ยนแปลงตัวเอง” – วิกเตอร์ แฟรงคล์
“ความรู้ยิ่งให้ยิ่งเพิ่ม”
“จงพัฒนาความหลงใหลในการเรียนรู้ เพราะถ้าหากคุณทำได้ คุณจะไม่มีวันหยุดพัฒนา” – แนนซี่ เจ. เดอริส จิโร
สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย
เพื่อการเรียนรู้และเตือนภัย ภาคกลาง AM 1467 KHz
Society 5 0 การพัฒนาตนเอง และชุมชน ที่ยั่งยืนเพื่อความอยู่รอด ตอน 1
Society 5 0 การพัฒนาตนเอง และชุมชน ที่ยั่งยืนเพื่อความอยู่รอด ตอน 2
บทความโดย ครูพี่ลี ดลรวี ภัทรกุลพิมล
โปรดิวเซอร์ รายการคุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน
คุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน
รายการที่จะนำคุณไปสัมผัสกับ อัตลักษณ์ท้องถิ่น ภูมิปัญญาไทย
เศรษฐกิจพอเพียง และแนวคิดดีๆ จากบุคคลต้นแบบ ปราชญ์ชาวบ้าน
เพื่อเป็นพลังสรรค์สร้าง คุณภาพชีวิตทีดี อย่างยั่งยืน
- ออกอากาศทาง สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย วิทยุเพื่อการเรียนรู้และเตือนภัย ภาคกลาง AM 1467 KHz ทุก วันพฤหัสบดี เวลา 18.00 น. - 19.00 น. และ
- ออกอากาศทางช่องทาง Live Streaming ผ่าน Facebook Live "คุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน" ทุก วันพฤหัสบดี เวลา 18.00 น. - 19.00 น. และ
- สามารถมารับชมย้อนหลังผ่านทาง Youtube ช่อง "คุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน" ได้อีกช่องทางหนึ่ง...
เพจ & Youtube : รายการคุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน
เกี่ยวกับเรา : รายการ "คุณภาพชีวิตดีที่บ้านฉัน" พวกเราคือใคร?
