การคอร์รัปชันเป็นปรากฏการณ์ที่ซับซ้อนและหลากหลายซึ่งก่อกวนสังคมตลอดประวัติศาสตร์ แม้ว่าการคอร์รัปชันมักเกี่ยวข้องกับการติดสินบน การยักยอกเงิน และกิจกรรมที่ผิดกฎหมายอื่นๆ แต่การคอร์รัปชันครอบคลุมพฤติกรรมและแนวปฏิบัติต่างๆ มากมายที่บ่อนทำลายความสมบูรณ์ของสถาบันต่างๆ กัดกร่อนความไว้วางใจของสาธารณชน และขัดขวางการพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคม เราจะมาเจาะลึกถึงรูปแบบต่างๆ ของการคอร์รัปชั่น โดยให้ความกระจ่างถึงความแตกต่างอันละเอียดอ่อนและความเสียหายที่การคอร์รัปชั่นสร้างต่อบุคคลและสังคมที่เป็นอยู่ในทุกย่อมหญ้าในทุกวันนี้กันนะครับ...
นิยามการทุจริต หรือ Definition of Corruption
การทุจริตเป็นแนวคิดที่มีหลายแง่มุม และไม่มีคำจำกัดความที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล โดยครอบคลุมถึงพฤติกรรมและกิจกรรมต่างๆ มากมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้อำนาจ ตำแหน่ง หรือทรัพยากรในทางที่ผิดเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัวหรือเพื่อประโยชน์ส่วนน้อยที่ได้รับเลือก เป็นการบ่อนทำลายหลักการความโปร่งใส ความรับผิดชอบ และความเป็นธรรมทั้งภาครัฐและเอกชน
โดยแก่นแท้แล้ว การทุจริตเกี่ยวข้องกับการกระทำที่ผิดไปจากบรรทัดฐานทางจริยธรรมและกฎหมาย การกระทำเหล่านี้อาจมีได้หลายรูปแบบ รวมถึงการติดสินบน การยักยอก การเลือกที่รักมักที่ชัง การเล่นพรรคเล่นพวก และการฉ้อโกง ซึ่งสิ่งเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้ในระดับต่างๆ ของรัฐบาล ในธุรกิจ องค์กรภาคประชาสังคม และแม้กระทั่งภายในครัวเรือน
การทำความเข้าใจมิติของการทุจริต การทุจริตไม่ใช่ปรากฏการณ์ที่ใหญ่โต มันมีหลายมิติที่ช่วยให้เราเข้าใจธรรมชาติของการทุจริตได้ดีขึ้น
การคอร์รัปชั่นครั้งใหญ่ : หมายถึงการคอร์รัปชั่นระดับสูงที่เกี่ยวข้องกับเจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐ นักการเมือง หรือผู้นำธุรกิจที่ยักยอกเงินสาธารณะจำนวนมาก หรือมีส่วนร่วมในการประพฤติทุจริตที่มีผลกระทบสำคัญต่อเศรษฐกิจและการปกครองของประเทศ
การคอร์รัปชั่นเล็ก ๆ น้อย ๆ : การคอร์รัปชั่นเล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวข้องกับเจ้าหน้าที่หรือบุคคลระดับต่ำที่เรียกร้องสินบนจำนวนเล็กน้อยหรือมีส่วนร่วมในการคอร์รัปชั่นเล็กน้อย ซึ่งมักจะเพื่ออำนวยความสะดวกในกระบวนการบริหาร การบริการ เป็นต้น
การทุจริตทางการเมือง สิ่งนี้เกิดขึ้นเมื่อนักการเมืองใช้อำนาจและอิทธิพลของตนในทางที่ผิดเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัวหรือเพื่อบิดเบือนระบบการเมือง รวมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การฉ้อโกงการเลือกตั้ง และการเมืองในระบอบอุปถัมภ์ เป็นต้น การทุจริตทางการเมืองเกี่ยวข้องกับการใช้อำนาจทางการเมืองในทางที่ผิดเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัวหรือพรรคพวก อาจรวมถึง
การซื้อเสียง : นักการเมืองเสนอเงินหรือสิ่งจูงใจแก่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งเพื่อแลกกับการสนับสนุนในระหว่างการเลือกตั้ง
การอุปถัมภ์ทางการเมือง : การแต่งตั้งบุคคลเข้ารับตำแหน่งในรัฐบาลโดยยึดถือความภักดีทางการเมืองมากกว่าความดีความชอบ และความสามารถ
การละเมิดทางการเงินของการหาเสียง : แหล่งเงินทุนที่ผิดกฎหมายหรือการทุ่มเงินทุนมหาศาลของการหาเสียงเพื่อให้ได้รับความได้เปรียบในการเลือกตั้ง
การทุจริตในระบบราชการ การทุจริตในระบบราชการเกิดขึ้นภายในสถาบันของรัฐ และมักเกี่ยวข้องกับการใช้อำนาจโดยมิชอบโดยเจ้าหน้าที่ของรัฐ การทุจริตรูปแบบนี้สามารถแสดงออกมาได้หลายวิธี ดังนี้
การติดสินบน : ข้าราชการรับเงินหรือของขวัญเพื่อแลกกับการให้บริการ สิทธิพิเศษ หรือการมองข้าม จนเกิดการละเมิดกฎหมาย
การเลือกที่รักมักที่ชังและการเล่นพรรคเล่นพวก : การปฏิบัติในการแสดงความโปรดปรานอย่างไม่เหมาะสมต่อ คนรู้จักในการจ้างงาน การเลื่อนตำแหน่ง หรือสัญญาจ้างงานของรัฐบาล
ความล่าช้าในการบริหาร : การจงใจชะลอกระบวนการบริหารจัดการเพื่อดึงสินบน ดึงเกมศ์ หรือแลกความช่วยเหลือจากพลเมืองหรือธุรกิจ
การทุจริตคอร์รัปชั่น การทุจริตภายในภาคธุรกิจมักเกี่ยวข้องกับการปฏิบัติที่ผิดจรรยาบรรณซึ่งให้ความสำคัญกับผลกำไรมากกว่าหลักการ ตัวอย่างบางส่วนดังนี้ครับ
การฉ้อโกงทางบัญชี : การจัดการบันทึกทางการเงินเพื่อหลอกลวงผู้ถือหุ้น นักลงทุน และหน่วยงานกำกับดูแล
เงินใต้โต๊ะ : เสนอหรือรับการจ่ายเงินที่ผิดกฎหมายในธุรกรรมทางธุรกิจเพื่อรักษาสัญญาหรือการปฏิบัติที่เป็นประโยชน์
การซื้อขายหลักทรัพย์โดยใช้ข้อมูลภายใน : การใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่ไม่เปิดเผยต่อสาธารณะเพื่อผลประโยชน์ทางการเงินส่วนบุคคลในตลาดหุ้น (Insider Trading)
การคอร์รัปชั่นทางศาล การคอร์รัปชั่นของฝ่ายตุลาการบ่อนทำลายรากฐานของความยุติธรรมและหลักนิติธรรม
การติดสินบนผู้พิพากษา : ความพยายามที่จะโน้มน้าวการตัดสินของศาลผ่านทางสิ่งจูงใจทางการเงินหรืออื่นๆ
การแทรกแซงทางการเมือง : เจ้าหน้าที่ของรัฐหรือนักการเมืองกดดันผู้พิพากษาให้ปกครองโดยคำนึงถึงผลประโยชน์ของตน
การแก้ไข : จงใจบิดเบือนกระบวนการทางกฎหมายเพื่อให้บรรลุผลลัพธ์ที่เฉพาะเจาะจง และผลประโยชน์ของตน
การทุจริตของตำรวจ การทุจริตของตำรวจกัดกร่อนความไว้วางใจของสาธารณชนต่อหน่วยงานบังคับใช้กฎหมาย อาจจะประกอบด้วย
การขู่กรรโชก : เจ้าหน้าที่ตำรวจเรียกร้องเงินหรือสิ่งของมีค่าจากประชาชนโดยขู่ว่าจะจับกุมหรือคุกคาม
การใช้อำนาจในทางที่ผิด : การใช้กำลังโดยไม่ได้รับอนุญาต การเหยียดเชื้อชาติ ศาสนา หรือการละเมิดสิทธิของพลเมืองอื่นๆ
การปลอมแปลงหลักฐาน : การเปลี่ยนแปลงหรือสร้างหลักฐานเพื่อรักษาความเชื่อมั่นหรือปกป้องผู้กระทำผิด
การคอร์รัปชั่นสิ่งแวดล้อม การคอร์รัปชั่นด้านสิ่งแวดล้อมเกี่ยวข้องกับการแสวงหาประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัว หรือการหลีกเลี่ยงกฎระเบียบด้านสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วย
การตัดไม้และการขุดที่ผิดกฎหมาย : การแสวงหาผลประโยชน์จากป่าไม้และแร่ธาตุต่างๆ ซึ่งมักได้รับความช่วยเหลือจากเจ้าหน้าที่ที่ทุจริต
การปกปิดมลพิษ : การปกปิดหรือมองข้ามการละเมิดด้านสิ่งแวดล้อมเพื่อปกป้องผลประโยชน์ขององค์กร
ผู้ตรวจสอบรับสินบน : การจ่ายเงินให้กับผู้ตรวจสอบเพื่อเพิกเฉยหรือมองข้ามการละเมิดด้านสิ่งแวดล้อม
การคอร์รัปชั่นทางเศรษฐกิจ : การคอร์รัปชั่นทางเศรษฐกิจเกี่ยวข้องกับการคอร์รัปชั่นภายในภาคธุรกิจ เช่น การซื้อขายหลักทรัพย์โดยใช้ข้อมูลภายใน (Insider Trading) การฉ้อโกงทางบัญชี และเงินใต้โต๊ะในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง ซึ่งสามารถมีผลกระทบในวงกว้างต่อตลาดและเศรษฐกิจโดยรวม
การคอร์รัปชั่นด้านการบริหาร : การคอร์รัปชั่นประเภทนี้เกิดขึ้นภายในหน่วยงานของรัฐและสถาบันสาธารณะ โดยที่เจ้าหน้าที่ใช้อำนาจในทางที่ผิดในการมอบข้อได้เปรียบที่ไม่เหมาะสมแก่บุคคลหรือหน่วยงานบางราย
การคอร์รัปชั่นทางวัฒนธรรมและสังคม : การคอร์รัปชั่นยังสามารถฝังลึกอยู่ในโครงสร้างทางวัฒนธรรมและสังคม ที่ซึ่งการคอร์รัปชั่นสามารถยอมรับได้หรือแม้กระทั่งถือเป็นบรรทัดฐาน ซึ่งอาจรวมถึงแนวปฏิบัติ เช่น การทุจริตที่เกี่ยวข้องกับสินบน หรือการเลือกที่รักมักที่ชังภายในครอบครัวและชุมชน
ต้นตอของการทุจริต มักเป็นผลมาจากปัจจัยที่มีอิทธิพลซึ่งกันและกันอันซับซ้อน รวมถึงองค์ประกอบทางเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และวัฒนธรรม สาเหตุสำคัญบางประการของการทุจริต ได้แก่
ขาดความโปร่งใส : เมื่อสถาบันและกระบวนการต่างๆ ขาดความโปร่งใส การคอร์รัปชั่นจะเติบโตในเงามืดได้ง่ายขึ้น
หลักนิติธรรมที่อ่อนแอ : การทุจริตเจริญรุ่งเรืองในสภาพแวดล้อมที่หลักนิติธรรมอ่อนแอ และผู้กระทำผิดแทบไม่ต้องรับผิดชอบใดๆ
สถาบันที่ไม่มีประสิทธิภาพ : สถาบันที่รับผิดชอบในการป้องกันและลงโทษการทุจริตจะต้องเข้มแข็งและเป็นอิสระ สถาบันที่อ่อนแออาจถูกโจมตีได้ง่าย
ค่าจ้างต่ำและการขาดจริยธรรม : เจ้าหน้าที่ของรัฐที่ได้รับเงินเดือนไม่เพียงพออาจเสี่ยงต่อการติดสินบนมากกว่า และการขาดการฝึกอบรมด้านจริยธรรมอาจทำให้บุคคลมีส่วนร่วมในการประพฤติมิชอบได้ง่ายขึ้น
บรรทัดฐานทางวัฒนธรรม : สังคมที่อดทนหรือแม้กระทั่งยกย่องพฤติกรรมทุจริตสามารถทำให้ปัญหายังคงอยู่ต่อไป เกิดความชาชิน จนการคอร์รัปชันกลายเป็นเรื่องปกติของชีวิต
โดยสรุป : การคอร์รัปชันเป็นปัญหาที่ซับซ้อนและหลากหลายซึ่งสามารถแสดงออกได้ในรูปแบบต่างๆ และในภาคส่วนต่างๆ ของสังคม ในการต่อสู้กับการคอร์รัปชั่นอย่างมีประสิทธิภาพ การมีความเข้าใจที่ชัดเจนเกี่ยวกับมิติและสาเหตุที่แท้จริงถือเป็นสิ่งสำคัญ การคอร์รัปชันเป็นปัญหาที่แพร่หลายในหลายแง่มุม โดยแต่ละแง่มุมก็มีความท้าทายและผลที่ตามมาไม่ซ้ำกัน การรับรู้ถึงการคอร์รัปชั่นในรูปแบบต่างๆ เหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนากลยุทธ์ต่อต้านการคอร์รัปชั่นที่มีประสิทธิผล และส่งเสริมความรับผิดชอบทั้งในภาครัฐและเอกชน ซึ่งจะทำให้เข้าใจปัญหาระดับโลกนี้ อย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น นั่นเองนะครับผม ^_^
ครูพี่ลี ดลรวี ภัทรกุลพิมล
Bloger : http://www.dolravee.com/
Facebook : https://goo.gl/qNF1ak
Youtube : https://goo.gl/F6d8A4
รายการออนไลน์เพื่อสื่อสารสังคมในภารกิจงานการสร้างสังคมสุจริต โดยการร่วมมือกัน ของสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน เครือข่ายขบวนองค์กรชุมชนและเครือข่ายเด็กและเยาวชน คนรุ่นใหม่ ร่วมจัดรายการออนไลน์ "สื่อสร้างสรรค์ ชุมชนเข้มแข็ง"
เพจ & Youtube : สื่อสร้างสรรค์ ชุมชนเข้มแข็ง
ป.ล. หากบทความนี้มีประโยชน์ ฝากช่วยกันแชร์ บทความนี้ส่งต่อๆ ออกไปสู่กลุ่มผู้คนวงกว้างให้ได้รับคุณประโยชน์... แบ่งปันความรู้ดีๆ กันนะครับ หนึ่งความรู้ หนึ่งความคิดดีๆ อาจจะเปลี่ยน ช่วยเหลือ ผู้คน และสังคมได้นะครับ และที่สำคัญสิ่งเล็กๆ ที่ท่านทำในวันนี้สามารถเปลี่ยนแปลงโลกนี้ให้ดียิ่งขึ้นได้ ขอขอบคุณทุกท่านจากหัวใจ ไว้ ณ โอกาสนี้นะครับ... แล้วกลับมาพบกันใหม่ในบทความต่อๆไปนะครับผม ^_^
